بچه‌ها چطور با چشم‌های بسته مادرشان را شناسایی می‌کنند؟

به گزارش «مبلغ» به نقل از فارس، چهره مادر بیشترین چهره‌ایست که همه آدم‌ها از کودکی می‌بینند. نوزادان روی آن دست می‌کشند، کودکان آن را می‌بوسند و وقتی بزرگتر می‌شوند دوست دارند وقتی حرف می‌زنند به صورت مادرشان نگاه کنند. بچه‌ها به کوچکترین تغییرات صورت و چهره مادرشان حساسند و درباره آن نظر می‌دهند. وقتی مادرها موی‌شان را رنگ می‌کنند اولین واکنش را از فرزندشان می‌گیرند. بچه‌ها در سنین کودکی دوست دارند حتی برای مو و چهره مادرشان تصمیم بگیرند. هنگام مهمانی رفتن آنها بگویند که مادرشان چه بپوشد و یا حتی مدل موهای مادرشان را تعیین کنند. بسیاری نیز در خانه با بورس و شانه به جان موهای مادرشان می‌افتند و دوست دارند با آن بازی کنند و در همه حال دوست دارند صورتشان را به صورت مادرشان بچسبانند.

برنامه کودکانه «اعجوبه‌ها» که چند وقتی‌ست با شکل و شمایل جدید از شبکه سوم سیما پخش می‌شود در بخشی از خود مسابقه تشخیص چهره مادر دارد. کودکان شرکت کننده باید با چشم‌های کامل بسته و تنها از طریق تماس دست با صورت مادران، مادر خودشان را تشخیص دهند و نکته جالب این است که تقریبا همه آنها چهره مادرشان را درست تشخیص می‌دهند و در تشخیص آن اشتباه نمی‌کنند. اما این چطور ممکن است؟ «زینب سبزعلی» روانشناس کودک در این باره توضیح می‌دهد.

نوزادان قبل از بینایی اول با حس لامسه مادرشان را می‌شناسند

این آزمایش خیلی چیز جدیدی نیست. این بارها و بارها در زمان‌های مختلف و در کشورهای مختلف تجربه شده و همیشه هم جواب مثبت گرفته و همه بچه‌ها مادرهایشان را تشخیص داده‌اند. احساس لامسه در همان دوران نوزادی یعنی هفته‌های هفت و هشت، شکل می‌گیرد و با احساس لامسه‌شان حتی قبل از بینایی با جهان پیرامون خود ارتباط برقرار می‌کنند.همان‌طور که می‌دانید وقتی که یک نوزاد به دنیا می‌آید تا یک سالگی‌اش بینایی‌اش دارد مدام پیشرفت می‌کند و همان ابتدا که بدنیا می‌آید اتفاقاً تا دو متر را بیشتر نمی‌تواند ببیند و بینایی‌اش هنوز تار است و حالت مبهمی از اجزا و اجسام را می‌بیند. و این باز لامسه و لمس کردن است که باعث شناخت می‌شود.

اگر خودتان بچه کوچک داشته باشید حتما دیده‌اید که مخصوصاً از دوران نوزادی تا یکی دو سالگی، علاقه‌مند است که صورت شما را لمس کند. حالا بعضی از بچه‌ها بینی را می‌گیرند، بعضی به چشم‌ها دست می‌زنند و… خیلی از مادرها از این شکایت می‌کنند که این‌قدر محکم اجزای صورت مرا می‌گیرد که زخم، متورم یا قرمز می‌شود. همه این‌ها به این خاطر است که بچه دوست دارد یک چیزی را بشناسد.

کودک صورت مادرش را حفظ کرده‌است

خیلی اوقات وقتی بچه برای اینکه یک چیزی را بشناسد، آن را داخل دهانش می‌گذارد، دلیلش این است که دهان خیلی از لحاظ لامسه مثل کف پا و کف دست قوی است. پس کودک برای شناخت چیزی آن را داخل دهانش می‌گذارد تا بفهمد نرم است، زبر است، سرد است، گرم است و یک شناختی از همه این‌ها بدست می‌آورد. بعد از قرار دادن داخل دهانش، با کف دست و لمس کردن به شناخت نسبت به آن چیز می‌رسد. این کاملاً طبیعی است. یعنی کودک این‌قدر اجزای صورت مادرش را لمس کرده که کاملاً شناخت دارد و بر اثر تکرار آن‌ها را می‌شناسد و وقتی با کس دیگری مقایسه کند، خوب تشخیص می‌دهد. حتی پوست مادرش، آن جاهایی که فرورفتگی دارد را خوب می‌شناسد، چون بر اثر تکرار حفظ شده. حالا وقتی چشم‌هایش بسته باشد با یک لمس ساده و فهمیدن موقعیت قرارگیری اجزای صورت مادرش، می‌تواند تشخیص بدهد که این مادرش هست یا نیست. حتی می‌تواند از دمای صورت هم تشخیص بدهد. بعضی از آدم‌ها از لحاظ طبعی، گرم هستند و کودک همیشه وقتی به صورت مادرش دست می‌زند، خیلی گرم است. بعضی هم نه، همیشه خنک هستند و مثلاً مادر همیشه فشارش پایین است و پوستش سرد است. همه این‌ها فاکتورهایی هستند که کودک مادرش را با این ویژگی‌ها در اثر تجربه و تکرار می‌شناسد. حالا همان‌ها را در بوته آزمایش کاملاً تشخیص می‌دهد و مادر خودش را از بین آنها تفکیک می‌کند.

بچه‌ها صدای مادر را از دوران جنینی می‌شناسند

بچه‌ها از همان دو روزگی با ارتباط نزدیک و چهره به چهره‌ای که با مادرشان برقرار می‌کنند، یک سری ویژگی‌های ظاهری را در حافظه‌شان ثبت و ضبط می‌کنند. مثل رنگ چشم، رنگ مو.  و این به خاطر فاصله نزدیک است. اگر دورتر باشند، قطعاً دید کودک تار است و نمی‌تواند تشخیص بدهد. چیز دیگری که در کودک برای شناخت مادرش وجود دارد و همیشه او را حس می‌کند، صدا است. صداها را بچه‌ها از همان دوران جنینی و وقتی داخل رحم مادر هستند، درک می‌کنند و با آن آشنا می‌شوند. برای همین از همان بدو تولد صدای مادرش را می‌شناسد.

یکی از راه‌هایی که می‌گویند باعث می‌شود نوزادها ارتباط بهتری بعد از تولد با پدرشان داشته باشند، این است که در دوران بارداری پدر با جنین صحبت کند. همین باعث می‌شود که صدای پدر هم برای نوزاد آشنا باشد و ارتباط نزدیک‌تری با پدر برقرار کند.

حتی خیلی آزمایش‌های جالبی در این باره صورت گرفته است. اگر مادری در دوران بارداری یک شعر یا یک داستانی را چند بار یا هر روز برای نوزادش بخواند، وقتی به دنیا بیاید، بچه کاملاً با آن شعر و با آن داستان آشنا است و با آن آرام می‌گیرد. حتی یک آزمایش جالبی انجام داده‌اند که طی آن یک مادری یک داستانی را هر روز یا چند روز یکبار برای جنینش تعریف می‌کرده است. وقتی نوزاد به دنیا آمد، دیدند هنگامی که کوچک‌ترین نکته‌ای از این داستان یا اسم شخصیتی را عوض می‌کنند،  کاملاً نوزاد متوجه می‌شود. در این آزمایش وقتی آن نوزاد در حال شیر خوردن بود و یک نکته یا موضوعی از داستان عوض شد، نوزاد کاملاً از شیرخوردن ایستاد و تعجب و حالت «چی شد که این شکلی شد» را از خودش نشان داد. این‌ها همه قدرت‌های ماورایی و عجیب است که در درون نوزادها وجود دارد و کار خداوند بزرگ است.

خوشبوترین بوی جهان برای نوزاد بوی بدن مادر است

غیر از صدا، بویایی به نوزادان خیلی کمک می‌کند و از همان ابتدا جز احساس‌های خیلی قوی است. یک جمله خیلی جالب وجود دارد: برای یک نوزاد خوش‌بوترین عطر و خوش‌بوترین بویی که می‌تواند استشمام کند، بوی تند بدن یا عرق مادرش است. این جمله شاید اندکی ناخوشایند یا نامطلوب از نظر ما باشد، ولی این نشان می‌دهد که آن نوزاد چقدر مادرش را دوست دارد و برایش آن منبع آرامش و اطمینان و اعتماد است که حتی بوی نامطلوب عرقش را به بهترین و خوش‌بوترین و گران‌ترین عطرهای دنیا ترجیح می‌دهد و دوست دارد در آن آغوش امن همواره بماند.