خولی کیست و چگونه در مختارنامه به نمایش درآمد؟
نقش «خولی» در سریال مختارنامه، روایتی ناگفته از تاریخ اسلام است که معرفی او از زبان زنده یاد صدرالدین حجازی جالب است.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، زنده یاد صدرالدین حجازی درباره نقش خولی در سریال مختارنامه، روایتی از خاطرات و آشنایی خود درباره این شخصیت تاریخ اسلام گفته است.
تسنیم پیش از درگذشت این بازیگر گفت وگوی با صدرالدین حجازی داشته است که وی به نکات زیر اشاره کرده است:
«روزی که میرباقری مرا برای این سریال دعوت کرد ۵ نقش به من پیشنهاد شد، ۴ نقش سرتاسری بود، یعنی در هر ۴۱ قسمت بازی داشت اما فقط نقش خولی سرتاسری نبود. میدانستم که خولی شخصیت عجیب و غریب و خاصی است به خاطر همین خولی را پیشنهاد دادم.
داود میرباقری با من تماس داشت و گفت “پنج نقش را برای تو در نظر گرفتهایم که جز خولی، مابقی از قسمت اول تا آخر سریال، فضای کار دارند اما «خولی» یک اپیزود بلند است؛ در نقشهای دیگر پول فراوان و در «خولی» حال و احوالات دیگر؛ تا گفت خولی حالم خیلی خوب شد! ترجیح دادم «خولی» را کار کنم و از او خواستم با خولی بیشتر ارتباط برقرار کنم؛ چند ماهی وقت داشتم و به مطالعه، تحقیق و تفحص پرداختم تا «خولی» خوبی برای مختارنامه باشم.»
خولی کیست؟
«خولی» دو زن دارد؛ زنی کوفی و زنی شامی؛ زن اول زنی مؤمن و علوی است و همسر دوم، رقاصه و آوازهخوان شامی است که بههوای دایر کردن رقاصخانهای در کوفه زن خولی شده و به این شهر آمده است؛ جنایتی که خولی مرتکب شده آنقدر مهیب است که این دو زن، هر دو بر آن شهادت میدهند و حتی زن شامی نیز نمیتواند بر آن چشم ببندد.
این صحنهها در سال ۱۳۸۳ فیلمبرداری شد؛ میرباقری حساسیت و وسواس فراوانی برای بهتصویر کشیدن این بخش از داستان داشت، بهخصوص جایی که در آن خولی با سر بریده حضرت در توبره وارد مطبخ میشود، زمان و تمرکز زیادی برای فیلمبرداری برد.
در این صحنه ایجاد دود و مِه، نقش زیادی در فضاسازی داشت و به همین دلیل علاوه بر دستگاههای مِهساز که در چنین مواردی بهکار میآیند، گروه زیادی از افراد حاضر در صحنه نیز در پشتصحنه با ابزارهای مختلف همچون: چوب نیمسوز و… اقدام به تولید دود میکردند تا مِه موجود در فضا بهاندازه قابل قبول برسد.
از همه اینها گذشته «آهو خردمند» بازیگری که نقش زن کوفی خولی را ایفاء کرد، زحمت و انرژی فراوانی برای ایفای نقش بهکار گرفت، او در بخشی از این فصل باید روی زمین مینشست و خونهای چکیدهشده از توبره خولی را ــ که در واقع متعلق به سر بریده امامحسین(ع) بود ــ پاک میکرد.
روزی که قرار بود این صحنه فیلمبرداری شود
روزی که قرار بود این صحنه فیلمبرداری شود، خردمند وارد صحنه شد و به افراد حاضر در سر صحنه نگاه کرد؛ ایفای این نقش توسط او هم حسوحال او را تغییر داده بود و هم در دیگران فضایی عجیب ایجاد کرده بود؛ گروه جلوههای ویژه چند روز قبل لولههای پلاستیکی را داخل زمین کار گذاشته بودند تا این صحنه و جوشش خون اجرایی شود، اما تا پیش از آغاز فیلمبرداری، خردمند دقیقاً نمیدانست باید چهکاری انجام دهد.
وقتی میرباقری برای او توضیح داد که در این صحنه باید به زمین بنشیند و سعی کند لکههای خون باقیمانده از آقا اباعبدالله را با کهنه پاک کند، حسوحالی عجیب او را فرا گرفت؛ حسی که خیلی خیلی قویتر از آن چیزی بود که از چند روز قبل و در صحنههای تمرین به آن رسیده بود؛ خردمند میدانست که این صحنه بهدلیل جلوههای ویژه خاص آن زیاد قابل تکرار نیست؛ تکرار چنین صحنهای هم سخت بود و هم ممکن بود حسوحال اولیه بازیگر را دچار تغییر کند.
همین حسوحال عجیب را هنوز صدرالدین حجازی بازیگر نقش خولی بههمراه خودش دارد و مردم هم در کوی و برزن هنوز برای ایفای این نقش برخوردها و رفتارهای خاصی از خودشان نشان میدهند؛ عدهای با آن تعصب همیشگی به بازیگران چنین نقشهایی ناسزا میگویند و عدهای هم به بازیگر نقش «خولی» احترام میگزارند و از او بهخاطر ایفای باورپذیر چنین نقشی، تشکر میکنند.
اما چرا مخاطب، صدرالدین حجازی را با خولی بهتر میشناسد و اینچنین نقشهایی ماندگار میشود؟ او درباره ماندگاری نقش خولی و زوایای پیدا و پنهان این نقش در سریال “مختارنامه” گفت: من همه جا گفتهام آماده شدن زیربنای هر نقش و کاراکتری مهمترین اتفاقی است که برای یک بازیگر در جریان کار میافتد؛ من اگر در “مختارنامه” خولی را بازی کردم بهپشتوانه هدایتهای مدبرانه داود میرباقری بود که مورد قبول مخاطب قرار گرفت؛ کارگردانانی چون میرباقری موهبتهای عرصه نمایش ما هستند و امیدوارم آنقدر نگهداری خوبی از آنها انجام دهیم تا آزرده نشوند.
۲۰۰۰ صفحه مطلب درباره «خولی»
صدرالدین حجازی با اشاره به اینکه ۲۰۰۰ صفحه مطلب درباره «خولی» خواندم، تأکید کرد: معمولاً نقشهایی مثل «خولی» صاحب شناسنامهای نمادین میان مردماند، اما نه بهاندازه شمر و ابنزیاد و یزید؛ به همین دلیل باید طوری ایفا شود تا مردم باورش کنند؛ برای این عمقبخشی نیازمند پیداها و ناپیداهای غنی بودم تا این اتفاق برای مخاطب رقم بخورد؛ پیچیدگیها و چالشهای فراوان «خولی» باعث شد تا نزدیک به ۲ هزار صفحه مطلب درباره این نقش جمعآوری کنم.
وی در پاسخ به اینکه چطور این نقش درآمد، افزود: تئوریهایی که نسبت به این شخصیت در ذهن داشتم و این تئوریهای جدید را به یک فضای عملی تبدیل کردم؛ چون به نقش دلبسته بودم، خیلی زود قالب شخصیتی «خولی» ایجاد شد؛ در ادامه به مناسبات، ارتباطات و تعاملات «خولی» با فضاها و آدمهای دیگر رسیدم؛ جمعبندی این کاراکتر، شخصیتی را شکل داد که مردم از دریچه سریال “مختارنامه” دیدند.