آیا فکر کار بد به اندازه انجام آن، گناه دارد؟ / اگر در ذهنت خدا و دین را انکار کردی، عذاب در انتظار توست
از آن جا كه بحث در مورد نیت، میان علما و دانشمندان اسلامی حرف و حدیث فراوان داشته، لازم است مقداری درباره آن توضیح بدهیم.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، پاسخهای استاد شیخ حسین انصاریان را به پرسشهای مطرح از سوی جوانان میخوانید:
نیت از یکشیخ لحاظ به دو قسم خیر و شر تقسیم میشود؛ نیت خیر، قصد و نیتی است كه به ذكر و تسبیح خداوند، فضائل انبیا و اولیا، خدمت به خلق و خویشتن و صدها مصداق خیر دیگر مشغول باشد، كه هم سازنده است و هم صاحب نیت خیر مأجور و دارای ثواب است. امام علی (ع) فرمود: احسان النیة یوجب المثوبة،حسن نیت موجب پاداش میشود. و صدها روایات دیگر در این باره.
نیت شر و بد نیز چند قسم است:
الف) برخی از نیتهای سوء، فاسد و شر، صددرصد عذاب دارند و منشأ تباهی و فساد انسان، اخلاق و اعمال وی میشوند، مثل شرك به خدا، انكار ضروریات دین (مثل انكار توحید و نماز و نبوت، معاد و…) و مذهب (مثل امامت). شكی نیست كه این گونه نیات معصیت بوده و صاحبان آنها مؤواخذه خواهند شد كه آیات و روایات فراوانی بر آن دلالت دارند.
ب) برخی از نیتهای سوء و شر هستند كه از لحاظ زشتی به حد و اندازه قبلی نیستند (مثل این كه كسی قصد كند روزه ماه رمضان را عمداً و بدون عذر افطار كند، یا قصد نماید نماز نخواهد یا قصد كند شراب بخورد و یا قصد زنا نماید) این جا هم میان علما بحث است؛ برخی این گونه نیات را معصیت و گناه دانسته و میگویند خداوند صاحب این گونه نیات را عذاب خواهد كرد.
برخی نیز بر این باورند كه این گونه نیات اگر چه گناه و معصیت است، ولی عذابی ندارند و مؤمنان در این موارد، مورد عفو خداوند قرار میگیرند. در بحارالأنوار آمده است: نیة المعصیة و العزم علیها معصیة یغفرها الله للمؤمنین؛ نیت گناه و تصمیم بر ارتكاب آن، گناه و معصیت است (لی) خداوند مؤمنان را در این باره میبخشد.
بنابراین مؤمن همواره باید سعی كند خانه از آلودگی بازدارد؛ حدرمت حریم دل را محترم بشمارد و از ورود سارقان حریم شكن به داخل حرم الهی، جلوگیری نماید تا بتواند آن را در معرض نسیم رحمت الهی و تجلی نور سعادت قرار دهد تا در دنیا و آخرت سعادتمند شود و این نكته را نیز توجه داشته باشد كه اگر چه فكر گناه و معصیت، مورد آمرزش الهی واقع میشود، اما در بسیاری از مواقع، فكر گناه و معصیت، ناخودآگاه انسان را به عمل میكشاند و تنها در مرحله فكر باقی نمیماند. پس انسان در هر حال باید سعی كند كه فكر گناه را نیز به ذهن خود راه ندهد.