شکوفایی بازار جهانی حلال و جاذبه غذایی برای غیرمسلمانان
صنعت غذای حلال به سرعت در حال گسترش در جهان است و بازارهای جهانی از جمله اروپایی و آمریکایی به دلیل افزایش قابل توجه تقاضا در دست می‌گیرد که این مسئله ناشی از توجه و علاقه غیرمسلمانان به استانداردهای سلامت و کیفیت ارائه شده توسط محصولات حلال است.
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، صنعت غذای حلال در سال‌های اخیر رشد سریعی داشته است و آن را به یکی از سریع‌ترین بخش‌های غذایی در حال گسترش در جهان تبدیل کرده است.
بنابر روایت شبستان، اصطلاح «حلال» به غذاهایی اطلاق می‌شود که با شریعت اسلام مطابقت داشته باشند. این بازار شامل محصولات متنوعی از جمله گوشت، مرغ و غذاهای حاوی روغن و طعم است که برای مصرف‌کنندگان مسلمان به ویژه در ماه رمضان ضروری است.
بر اساس گزارش‌های «ای ام ای آر سی» و «ریسیرچ & مارکتس»، حجم بازار غذای حلال در سال ۲۰۲۴ حدود ۲.۷۱ تریلیون دلار تخمین زده شد و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۳ به ۵.۹۱ تریلیون دلار افزایش یابد، با نرخ رشد مرکب سالانه ۸.۹۲ درصد از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۳. افزایش خواهد یافت.
این امر بازار حلال را به رقیبی قدرتمند برای سایر بخش های نوظهور مانند غذاهای ارگانیک و پایدار تبدیل می کند که شاهد افزایش تقاضا نیز هستند.
منطقه آسیا پاسیفیک و اقیانوس آرام پیشتاز این رشد است، به طوری که ۴۸.۵ درصد از بازار را در سال ۲۰۲۴ به خود اختصاص داده است که به دلیل جمعیت بالای مسلمانان و تقاضای فزاینده برای محصولات غذایی گواهی شده است. در مقابل، بازارهای اروپایی و آمریکایی شاهد افزایش قابل توجهی در تقاضا هستند که ناشی از علاقه غیرمسلمانان به استانداردهای سلامت و کیفیت ارائه شده توسط محصولات حلال است.
عوامل رشد بازار حلال جهانی
بر اساس گزارش های «ای ام ای آر سی» و «ریسیرچ & مارکتس»، عوامل متعددی در گسترش بازار جهانی غذای حلال نقش دارند که مهم ترین آنها عبارتند از:
* رشد سریع جمعیت مسلمانان
بر اساس گزارش استاتیستا، رشد جمعیت مسلمانان در جهان عامل اصلی رشد بازار است و انتظار می‌رود این رقم تا سال ۲۰۵۰ به ۲.۷۶ میلیارد نفر برسد.
این تغییر جمعیتی باعث افزایش تقاضا برای محصولات حلال در کشورهای دارای اکثریت مسلمان و کشورهای دارای اقلیت مسلمان بزرگ شده است.
در پاسخ به رشد جمعیت مسلمانان، زنجیره‌های خرده‌فروشی بزرگ شروع به راه‌اندازی بخش‌های غذای حلال کرده‌اند و رستوران‌های بین‌المللی اکنون گزینه‌های حلال را ارائه می‌کنند و دامنه دسترسی خود را حتی فراتر از بازارهای سنتی مسلمانان گسترش می‌دهند.
* افزایش آگاهی اخلاقی در بین مصرف کنندگان
مصرف کنندگان، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، به طور فزاینده‌ای از استانداردهای تولید مواد غذایی آگاه شده‌اند و آنها را به سمت انتخاب‌های سالم تر و اخلاقی‌تر سوق می دهد و محصولات حلال به دلیل ارتباط شان با کنترل‌های کیفی دقیق و منابع اخلاقی ترجیح داده می‌شوند که گسترش جهانی شان تقویت شده است.
* جهانی شدن و چندفرهنگی
باز بودن فرهنگی و جهانی شدن در دسترس بودن محصولات حلال را تسهیل کرده است، زیرا بازارهای جهانی با ترجیحات مختلف مصرف کنندگان سازگار شده اند. فروشگاه‌ها و رستوران‌های بزرگ اکنون گزینه‌های حلال را ارائه می‌دهند و آنها را بدون توجه به پیشینه مذهبی در دسترس همه قرار می‌دهند.
* مقررات سختگیرانه صنعت حلال
ایجاد استانداردهای یکپارچه برای صدور گواهی حلال به تقویت اعتماد مصرف کننده منجر شده و تجارت فرامرزی را تسهیل کرده است. این گواهی‌ها تضمین می‌کنند که محصولات فاقد مواد ممنوعه مانند گوشت خوک و الکل هستند و نه تنها برای مسلمانان، بلکه برای کسانی که به کیفیت و اصول اخلاقی غذا اهمیت می‌دهند، جذاب می‌شوند.
* افزایش نگرانی های بهداشتی و ایمنی مواد غذایی
مصرف کنندگان بیشتر به غذای سالم و تمیز علاقه مند می‌شوند که این امر باعث ارتقای جایگاه غذاهای حلال شده است که به استانداردهای بالای تمیزی و کیفیت معروف هستند. این روند باعث شده است که بسیاری از غیر مسلمانان محصولات حلال را به عنوان گزینه ای امن تر و سالم تر انتخاب کنند.
چرا غیر مسلمانان غذای حلال می خورند؟
مصرف غذای حلال فقط به مسلمانان محدود نمی شود، بلکه غیرمسلمانان به طور فزاینده‌ای به آن علاقه مند می‌شوند، به ویژه در اروپا و آمریکای شمالی، جایی که استانداردهای پاکیزگی و کیفیت آنها را جذب می‌کند.
اداره کنترل حلال کانادا گزارش داد که رستوران‌های حلال به مقصدی مطلوب برای کسانی تبدیل شده‌اند که به دنبال غذاهای ایمن و باکیفیت هستند.
علاوه بر این، بسیاری از مقاصد گردشگری غیرمسلمان، فرهنگ غذای حلال را به عنوان بخشی از پیشنهادات گردشگری خود پذیرفته‌اند که آنها را به جاذبه ای برای مسلمانان و غیرمسلمانان تبدیل کرده اند.
سازمان جهانی «کری» به عنوان یک سازمان جهانی علوم غذایی گزارش داد: علاوه بر مسلمانان، غیرمسلمانان نیز به طور فزاینده ای به غذاهای حلال علاقه مند می شوند که این امر دلایل متعددی دارد.
* گسترش ارزش های اسلامی در خارج از جهان اسلام
بسیاری از ارزش‌های اسلامی مرتبط با غذا، مانند ذبح حلال و استانداردهای بهداشتی، به موضوع قابل توجه جهانی تبدیل شده است. بر اساس گزارش وضعیت اقتصاد جهانی اسلامی، بسیاری از مصرف کنندگان غیرمسلمان با توجه به ارتباط محصولات حلال با تولید با کیفیت و تولید اخلاقی، به این محصولات روی می آورند.
* ظهور مصرف کننده اخلاقی
مصرف کنندگان بیشتر از اصول اخلاقی تولید مواد غذایی آگاه می شوند، و آنها را به ترجیح محصولاتی که عاری از ظلم و ستم و ایمن هستند سوق می دهد. که باعث شد آنها محصولاتی را ترجیح دهند که رفاه حیوانات و ایمنی غذا را در نظر بگیرند. در نتیجه، تقاضای فزاینده ای برای غذاهای حلال که استانداردهای ذبح انسانی را رعایت می کنند و فاقد افزودنی های مصنوعی مضر هستند، وجود دارد.
* افزایش تقاضا برای غذای سالم و ایمن
با توجه به استانداردهای سختگیرانه مورد نیاز برای دریافت گواهی حلال، غذاهای حلال از یک انتخاب مذهبی به یک تضمین غذایی برای تمیزی و کیفیت تبدیل شده است.
مطالعات مختلف نشان می دهد که مصرف کنندگان غیر مسلمان غذای حلال را ایمن تر و قابل اعتمادتر می دانند.
* چالش های پیش روی صنعت حلال
بر اساس گزارش‌های مجمع حلال مکه و شورای غذای حلال در ایالات متحده، باوجود رشد سریع صنعت حلال، با چالش‌هایی مواجه است که کارایی و گسترش آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد، که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
* چندین نهاد صدور گواهی حلال
استانداردهای صدور گواهی حلال بین کشورها متفاوت است که منجر به عدم استانداردسازی و پیچیده شدن تجارت بین‌المللی می‌شود، زیرا شرکت‌ها مجبور به دریافت گواهینامه‌های متعدد برای اطمینان از رسیدن محصولات خود به بازارهای مختلف هستند.
* فقدان یک چارچوب نظارتی یکپارچه
فقدان مقررات یکسان بین کشورهای تولید کننده و مصرف کننده مانع تجارت بین المللی می‌شود و چالش‌هایی را برای شرکت‌هایی ایجاد می‌کند که به دنبال رعایت الزامات مختلف در بازارهای جهانی هستند.
* ضعف سیستم‌های دیجیتال برای ردیابی محصولات
برخی از بازارها فاقد فناوری‌های دیجیتالی پیشرفته هستند که امکان ردیابی محصولات حلال را در زنجیره‌های تامین فراهم می‌کند و این امر تایید اینکه محصولات مطابق با استانداردهای شرعی هستند، دشوار می‌کند.
* تقلب در بازار
این صنعت از شیوه های تقلبی از جمله جعل گواهی حلال یا ارائه محصولات غیر منطبق به عنوان حلال رنج می‌برد که تهدید کننده اعتماد مصرف کننده و آسیب رساندن به شهرت تولیدکنندگان قانونی است.
* رقابت فزاینده
تقاضای فزاینده برای غذاهای حلال منجر به افزایش رقابت بین شرکت‌ها شده است که این امر تولیدکنندگان را بر آن داشته تا به دنبال راه‌های جدیدی برای متمایز شدن باشند، چه از طریق نوآوری و چه از طریق افزایش کیفیت برای حفظ سهم خود در بازار.