فرق اخلاق و عرفان را بيان نماييد؟

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، پاسخ‌های استاد شیخ حسین انصاریان را به پرسش‌های مطرح از سوی جوانان می‌خوانید:

بخش عملی عبارت است از آن قسمت كه روابط و وظائف انسان را با خودش و جهان و خدا بیان می كند. عرفان در این بخش مانند اخلاق است یعنی یك علم عملی است . این بخش از عرفان را می نامند. در این مرحله عارف باید منازلی را طی كند تا به توحید واقعی برسد. طی كردن و پیمودن این منازل را سیر و سلوك می گویند. توحید عارف یعنی موجود حقیقی , منحصر به خدا است . جز خدا هر چه هست , است , نه .توحید عارف یعنی . توحید عارف یعنی طی طریق كردن و رسیدن به مرحله ای كه جز خداهیچ ندیدن . بخش عملی عرفان شبیه علم اخلاق است كه دربارهء بحث می كند, با این تفاوت كه اوّلاًعرفان دربارهء روابط انسان با خودش و جهان و خدا بحث می كند و عمدهء نظرش دربارهء روابط انسان با خدا است ,حال آن كه همهء سیستم های اخلاقی ضرورتی نمی بینند كه دربارهء روابط انسان با خدا بحث كنند و فقط سیستم های اخلاقی مذهبی این جهت را مورد عنایت قرار می دهند. ثانیاً سیر و سلوك عرفانی پویا و متحرك است , بر خلاف اخلاق كه ساكن است یعنی در عرفان سخن از نقطهء آغاز است و از مقصد و منازل و مراحلی كه به ترتیب باید طی شود تا انسان به سر منزل مقصود برسد. از نظر عارف برای انسان و راه وجود دارد و باید آن را بپیماید تا به منزل بعدی برسد, ولی در اخلاق صرفاً سخن از یك سلسله فضائل است , از قبیل راستی و درستی و عدالت و عفّت واحسان و انصاف و ایثار. عناصر روحی اخلاقی محدود به معانی و مفاهیمی است كه غالباً آن ها را می شناسند, امّا عناصر روحی عرفای وسیع تر و گسترده تر است .